تازەترین هەواڵ
http://1.bp.blogspot.com/-tm6A1lUiFlA/UgZH80KcCYI/AAAAAAAAUOU/GCVNQvbUiAU/s1600/888.jpg
http://3.bp.blogspot.com/-hDYPrnsreLk/VQE643MVZdI/AAAAAAAAbsY/Teok57BxaKo/s1600/sarawar1.pnghttp://1.bp.blogspot.com/-BJZM5WSPCjY/VQE65bmkEMI/AAAAAAAAbsk/8jjf-pfEUzk/s1600/shahidan.pnghttp://2.bp.blogspot.com/-UE255vVBl-k/VQE64LF4oQI/AAAAAAAAbsQ/FO_GfHJkt0w/s1600/peshmarga.pnghttp://3.bp.blogspot.com/-1idXsU2UJMM/VQE63EDcX_I/AAAAAAAAbsI/v4kN56aC15I/s1600/karikater.pnghttp://2.bp.blogspot.com/-X7RrV86fPU0/VQE63M2gYLI/AAAAAAAAbsM/IRYATkRNyp0/s1600/nawdaran.pnghttp://2.bp.blogspot.com/-bfTrV0DY1bc/VQE63Ct_buI/AAAAAAAAbss/5zz63Jn3irk/s1600/kodi%2Brang.png
http://1.bp.blogspot.com/-tm6A1lUiFlA/UgZH80KcCYI/AAAAAAAAUOU/GCVNQvbUiAU/s1600/888.jpg

25‏/8‏/2011

عارف قوربانی

حه‌ویجه‌، شه‌ڕێك له‌به‌ر ده‌رگای‌ ماڵه‌كه‌مان 
24/04/2013   
 ئه‌وه‌ی‌ دوێنێی‌ له‌ قه‌زای‌ حه‌ویجه‌ی‌ سه‌ر به‌ پارێزگای‌ كه‌ركوك روویدا، ناكرێت وه‌ك رووداوێكی‌ ئاسایی‌ ته‌ماشای‌ بكه‌ین، ناشكرێ‌ پێمان وابێت له‌ ئه‌نجامی‌ كاردانه‌وه‌ی‌ ناته‌ندروستی‌ هێزه‌كانی‌ سوپای‌ عیراق به‌رانبه‌ر به‌ خۆپیشانده‌ران كه‌وته‌وه‌. به‌ڵكوو پێویسته‌ دیووه‌ شاراوه‌كانی‌ رووداوه‌كه‌ بخوێنینه‌وه‌.
 
ئه‌وه‌ی‌ له‌ راگه‌یاندنه‌كانه‌وه‌ بینراو بیستراو ئه‌وه‌ی‌ له‌باره‌یه‌وه‌ وترا ئه‌وه‌یه‌ كه‌ زیاتر له‌ هه‌فته‌یه‌كه‌ خۆپیشانده‌رانی‌ حه‌ویجه‌ دژی‌ حكومه‌ته‌كه‌ی‌ مالكی‌ له‌ گۆڕه‌پانێكی‌ ئه‌و شاره‌ مانیان گرتووه‌ و هێزه‌كانی‌ فرقه‌ی‌ 12ی‌ سه‌ربه‌ ئۆپه‌راسۆنه‌كانی‌ دیجله‌ گه‌مارۆی‌ خۆپیشانده‌رانیانداوه‌ و دواجار به‌هۆی‌ راوه‌دونانی‌ هێزه‌كانی‌ عیراق به‌دوای‌ ژماره‌یه‌ك خۆپیشانده‌ر، ئه‌م رووداوه‌ دروستبوو كه‌ به‌هۆیه‌وه‌ ژماره‌یه‌كی‌ زۆر كوژراو و برینداری‌ لێكه‌وته‌وه‌.
خه‌ڵكانێكیش كه‌ له‌م دیمه‌نه‌ قوڵتر بیریان لێی‌ كرده‌وه‌ به‌و جۆره‌ وێنای‌ ده‌كه‌ن كه‌ سه‌ره‌تای‌ ده‌ستپێكی‌ شه‌ڕی‌ چاوه‌ڕوانكراوی‌ سونه‌ و شیعه‌یه‌ و گواستنه‌وه‌ی‌ رووداوه‌كانی‌ سوریایه‌ بۆ ناو عیراق.

    به‌ڵام پرسیار ئه‌وه‌یه‌ ئایا هه‌ر به‌ڕاستی‌ رووداوه‌كه‌ ئه‌وه‌یه‌.؟ ئایا ئامانج له‌ دروستكردنی‌ ئۆپه‌راسیۆنه‌كانی‌ دیجله‌ له‌ ساڵی‌ رابردوو بۆ قۆستنه‌وه‌ی‌ هه‌لێكی‌ له‌م جۆره‌ نه‌بوو له‌ ناوچه‌كانی‌ كه‌ركوك.؟ پێویسته‌ كورد زۆر به‌ وریاییه‌وه‌ مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ڵ‌ ئه‌م دۆخه‌ هه‌ستیاره‌ خوڵقێندراوه‌ی‌ به‌ر ده‌رگاكه‌ی‌ بكات، راسته‌ جارێ‌ له‌ رووكه‌شدا كێشه‌كه‌ له‌ نێوان سونه‌و شیعه‌دایه‌ و گرنگه‌ كورد نه‌بێته‌ ته‌ره‌ف له‌ ناكۆكی‌ و شه‌ڕی‌ تائیفی‌ ئه‌م دوو پێكهاته‌یه‌. به‌ڵام ئایا ئامانج له‌ ته‌قینه‌وه‌ی‌ كێشه‌كانی‌ نێوان سونه‌ و شیعه‌ له‌به‌ر ده‌رگای‌ ماڵی‌ كورد چیه‌.؟

به‌تایبه‌تیش له‌ دۆخێكی‌ وه‌ك ئێستادا كه‌ كێشه‌ و ناكۆكیه‌كانی‌ نێوان هه‌رێم و به‌غدا گه‌یشتۆته‌ بنبه‌ست و له‌ ناردنی‌ وه‌فده‌ یه‌ك له‌دوای‌ یه‌كه‌كاندا هه‌ڵوێستی‌ كورد به‌ مالكی‌ راگه‌یاندراوه‌ كه‌ كورد ته‌حه‌مولی‌ ئه‌و ره‌وشه‌ی‌ به‌غدای‌ پێناكرێت و درێژه‌دان به‌و عه‌قڵیه‌ته‌ی‌ حوكمڕانی‌ له‌ به‌غدا به‌ره‌و ئه‌وه‌مان ده‌بات بڕیار له‌ چاره‌نوسی‌ خۆمان بده‌ین. ئه‌وان ته‌واو ئاگایان له‌ هه‌نگاوو كاره‌كانی‌ ئێمه‌یه‌ و نیته‌ی‌ راسته‌قینه‌ی‌ دڵی‌ كوردیان خوێندۆته‌وه‌، ده‌شزانن ده‌ستبه‌رداری‌ ناوچه‌ كوردستانیه‌كانی‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ هه‌رێمیش نابین و چاومان له‌سه‌رێتی‌ له‌ بڕیاری‌ چاره‌نوسی‌ خۆماندا ریشه‌ی‌ كێشه‌كه‌ قوڵه‌كه‌ی‌ ئه‌و ناوچانه‌ش بپچڕێنین. بۆیه‌ هیچ گومانێك له‌وه‌ ناكرێت كه‌ رووداوه‌كه‌ی‌ حه‌ویجه‌ رووداوێكی‌ خوڵقێنراو بێت تا مالكی‌ به‌هۆی‌ سه‌ركوتی‌ سونه‌ و خۆپیشاندانه‌كانیان و به‌ پاساوی‌ سه‌قامگیری‌ ئاسایشی‌ ناوچه‌كه‌ پێگه‌ی‌ سه‌ربازی‌ خۆی‌ له‌وناوچانه‌ به‌هێز بكات، كه‌ له‌ بنه‌ڕه‌تدا ئۆپه‌راسیۆنه‌كانی‌ دیجله‌ی‌ بۆ ئه‌و مه‌به‌سته‌ دروستكرد.

ئێستاش رووداوه‌كه‌ی‌ حه‌ویجه‌ ده‌كاته‌ پاساوی‌ هێنان و په‌لكێشكردنی‌ سوپای‌ عیراق بۆ ناوچه‌ كوردستانیه‌كانی‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ هه‌رێم و به‌تایبه‌تیش بۆ به‌هێزكردنی‌ پێگه‌ی‌ سه‌ربازی‌ خۆی‌ له‌ كه‌ركوك و كۆنترۆڵكردنی‌ بۆ هه‌ر ئه‌گه‌ر و پێشهاتێك كه‌ له‌ هه‌ڵوێستی‌ كورد بكه‌وێته‌وه‌، یان بۆ ناچاركردنی‌ كورد به‌ قبوڵكردنی‌ ئه‌و دۆخه‌ی‌ له‌ عیراق ده‌گوزه‌رێت.

ئه‌وه‌ی‌ له‌ ئێستادا بۆ كورد پێویسته‌ بیگرێته‌به‌ر به‌ پله‌ی‌ یه‌كه‌م خۆ دوورگرتنه‌ له‌ بوونه‌ به‌شێك له‌ ململانێی‌ شیعه‌ و سونه‌، به‌ڵام نابێ‌ ئه‌وه‌ش له‌سه‌ر حسابی‌ فه‌رامۆشكردنی‌ ناوچه‌ كوردستانیه‌كان بێت، به‌ڵكوو پێویسته‌ ژیریی‌ و عه‌قڵ‌ بخرێته‌كار بۆ دۆزینه‌وه‌ی‌ ئه‌و تولله‌ رێیانه‌ی‌ به‌هۆیانه‌وه‌ ده‌توانین هێزی‌ زیاتری‌ پێبه‌رینه‌ ئه‌و ناوچانه‌ و پێگه‌ی‌ سه‌ربازی‌ كورد له‌وێ‌ به‌هێز بكه‌ین. وه‌ خۆشمان ئاماده‌ بكه‌ین بۆ ئه‌و ئه‌گه‌رانه‌ كه‌ له‌سه‌رگرتنی‌ پیلانه‌كانی‌ ئه‌وان و سه‌پاندنی‌ دۆخی‌ نه‌خوازراودا به‌سه‌رماندا سه‌پاندیان، چی‌ بكه‌ین.؟
 ئه‌م رووداوه‌ی‌ حه‌ویجه‌ كه‌ شه‌ڕێكه‌ له‌به‌ر ده‌رگای‌ ماڵی‌ كورد، دوورنیه‌ بگوێزرێته‌وه‌ ناو ماڵه‌كه‌مان و ئامانج له‌ دروستكردنی‌ په‌لكێشكردنی‌ كورد بێت بۆ ناو كوره‌ی‌ ئاگره‌كه‌. 
..........................................................................................
كوردسات، چی‌ بوژانه‌وه‌.؟
هه‌رچه‌نده‌ زیاتر له‌ ساڵ‌ و نیوێكه‌ به‌هۆی‌ شۆڕش و راپه‌ڕینی‌ جه‌ماوه‌ری‌ له‌ سوریا به‌رانبه‌ر رژێمه‌كه‌ی‌ ئه‌سه‌د، وه‌ له‌ ده‌رئه‌نجامی‌ كۆمه‌ڵكوژیه‌كانی‌ ئه‌و رژێمه‌، خه‌ڵكێكی‌ زۆری‌ ئه‌و وڵاته‌ ئاواره‌ و ده‌ربه‌ده‌ر بوون، به‌شێكی‌ زۆری‌ كوردانی‌ رۆژئاوا په‌نایان بۆ ئه‌م به‌شه‌ ئازاده‌ی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان هێناو له‌ چه‌ند كه‌مپێكدا جێكراونه‌ته‌وه‌، خه‌ڵكێكی‌ زۆری‌ كوردیش له‌ناو شاره‌ كوردیه‌كانی‌ سوریا، له‌ نه‌هامه‌تی‌ و مه‌ینه‌تی‌ زۆردا ده‌ژین.

به‌ درێژایی‌ ماوه‌ی‌ ئه‌م ساڵ‌ و نیووه‌ش له‌ زۆرێك له‌ میدیاكانی‌ كورد و كه‌ناڵه‌ بیانیه‌كانه‌وه‌، رۆژانه‌ ره‌وشی‌ ئاواره‌یی‌ و ژیان و گوزه‌رانی‌ پڕ له‌ مه‌ینه‌تی‌ گه‌لانی‌ سوریا بڵاو كراونه‌ته‌وه‌، چه‌ند كه‌ناڵێكی‌ كوردی‌ به‌ دیاریكراویش ته‌ركیزیان له‌سه‌ر كورد و به‌شه‌ كوردستانیه‌كه‌ی‌ رۆژئاوا بووه‌، به‌ڵام ئه‌گه‌ر زۆر به‌ راشكاوانه‌ بیڵێم، كاریگه‌رییه‌كی‌ ئه‌وتۆیان نه‌بووه‌ كه‌ ئیحساسی‌ هیچ هاوڵاتیه‌ك ببزوێنێ‌ بۆ هه‌ر جۆره‌ هاوكاری‌ و كۆمه‌كێك بۆ خوشك و برایانی‌ له‌ رۆژئاوا.

له‌ زۆر به‌رنامه‌ی‌ ته‌له‌فزیۆنی‌، له‌ به‌شێك له‌ مزگه‌وته‌كان، له‌ بانگه‌واز و به‌یاننامه‌ی‌ حیزبه‌كان، زۆرجار ته‌ئكید له‌سه‌ر به‌رپرسیارێتی‌ و پێویستی‌ به‌ ده‌نگه‌وه‌چوونی‌ كوردانی‌ رۆژئاوا كراوه‌ته‌وه‌، به‌ڵام كه‌س به‌ده‌نگ هیچ كام له‌و هاوار و بانگه‌وازانه‌وه‌ نه‌چوون.

دیاره‌ هۆكار زۆره‌ بۆ دروستبوونی‌ ئه‌و خوێنساردییه‌ی‌ كه‌ پێشتر ره‌نگی‌ دابوه‌وه‌ و بۆ گه‌یشتن به‌ ئه‌نجامێكی‌ دروست، ده‌بێ‌ لێكۆڵینه‌وه‌ و توێژینه‌وه‌ی‌ وورد بكرێت. هه‌روه‌ها ده‌ستپێكردنی‌ ئه‌م هه‌ڵمه‌ته‌ی‌ كوردسات و به‌ده‌نگه‌وه‌چوونی‌ خه‌ڵك بۆ بانگه‌وازه‌كه‌ی‌ كوردسات، ئه‌میش پێویستی‌ به‌ توێژینه‌وه‌ی‌ وورد هه‌یه‌، بۆچی‌ چه‌ندین كه‌ناڵی‌ تر به‌رده‌وام كاری‌ له‌سه‌ر دروستكردنی‌ كاریگه‌ری‌ كردووه‌ له‌سه‌ر خه‌ڵك و ووروژاندنی‌ هه‌ست و سۆزی‌ جه‌ماوه‌ر بۆ دروستكردنی‌ ئیحساسێك بۆ كوردانی‌ رۆژئاواو نه‌یتوانیووه‌ هیچ به‌ده‌ست بێنێ‌، ئه‌ی‌ بۆچی‌ كاتێ‌ كوردسات یه‌ك به‌رنامه‌ ته‌رخان ده‌كات بۆ وروژاندنی‌ هه‌ست و سۆزی‌ خه‌ڵك، نه‌ك كاریگه‌ری‌ له‌سه‌ر هه‌ستی‌ تاك، به‌ڵكوو ئیحساسێكی‌ میللی‌ دروست ده‌كات.؟ ئه‌مه‌ پرسیارێكه‌ پێویسته‌ هه‌موو میدیاكارێك و هه‌موو دامه‌زراوه‌یه‌كی‌ میدیایی‌ و كه‌ناڵه‌ ته‌له‌فزیۆنیه‌كان له‌ خۆیانی‌ بكه‌ن و هۆكاره‌كه‌ی‌ بدۆزنه‌وه‌.

ئه‌وه‌ی‌ مه‌به‌ستی‌ سه‌ره‌كی‌ منه‌ له‌ نوسینی‌ ئه‌م وتاره‌، به‌دواداچوون نیه‌ بۆ هۆكاره‌كانی‌ دروستكردنی‌ ئه‌و كاریگه‌رییه‌ له‌لایه‌ن كوردساته‌وه‌ و نه‌بوونی‌ رۆڵی‌ میدیاكانی‌ تر بۆ ئه‌و ئامانجه‌.

به‌ڵكوو مه‌به‌ستمه‌ تیشكێك بخه‌مه‌ سه‌ر چه‌ند لایه‌نێك كه‌ ئه‌م هه‌ڵمه‌ته‌ی‌ كوردسات بوژاندیه‌وه‌.

  ئه‌وه‌ی‌ له‌م هه‌ڵمه‌ته‌ و ئه‌و به‌ده‌نگه‌وه‌ چوونه‌ فراوانه‌ی‌ خه‌ڵك بۆی‌ هه‌ستی‌ پێده‌كرێت، به‌پله‌ی‌ یه‌كه‌م دروست بوونه‌وه‌ی‌ متمانه‌یه‌. دیاره‌ هه‌موومان ده‌ڵێین میلله‌تی‌ كورد وه‌ك خه‌سڵه‌ت هه‌ڵگری‌ گیانی‌ كۆمه‌ك و هاوكاریه‌. به‌ڵام به‌هۆی‌ ئه‌وه‌ی‌ زۆرجار به‌ناوی‌ بۆ لێقه‌وماوانی‌ فڵانه‌ شار و فڵانه‌ كاره‌سات كۆمه‌ك كۆكراوه‌ته‌وه‌ و وه‌ك پێویست هاوكاریه‌كان شوێنی‌ خۆی‌ نه‌گرتووه‌، جۆرێك گومان له‌سه‌ر كۆكردنه‌وه‌ی‌ كۆمه‌ك دروست بووبوو، خه‌ڵك متمانه‌ی‌ ئه‌وه‌ی‌ نه‌مابوو ئه‌گه‌ر بیه‌وێ‌ به‌شداری‌ له‌ كۆمه‌ك و پشتیوانی‌ هه‌ر كه‌یسێكدا بكات، به‌ ئامانه‌ته‌وه‌ ده‌گاته‌ شوێنی‌ مه‌به‌ست. كه‌ به‌شێكی‌ خوێنساردی‌ و خه‌مساردی‌ پێشتریش بۆ كوردانی‌ رۆژئاوا له‌وه‌وه‌ سه‌رچاوه‌ی‌ گرتبوو، كه‌ ئه‌وه‌ كێیه‌ ئه‌م ئامانه‌ته‌ ده‌گه‌یه‌نێت.؟ سیحری‌ به‌رنامه‌كه‌ی‌ كوردسات، شكاندنی‌ دیواری‌ بێ‌ باوه‌ڕی‌ و دروستكردنه‌وه‌ی‌ متمانه‌ بوو لای‌ تاكی‌ كورد.

  یه‌كێكی‌ تر له‌و وێنا گرنگ و پڕ له‌ ئومێدانه‌ی‌ له‌م هه‌ڵمه‌ته‌ به‌ده‌ركه‌وت، ئه‌وه‌یه‌ ئه‌وانه‌ی‌ گیانی‌ به‌خشینی‌ كۆمه‌ك و هاوكاریان تیایه‌، ته‌نها ئه‌وانه‌ نین وه‌ك هه‌ندێ‌ خه‌ڵك و میدیاكار لێكدانه‌وه‌ی‌ بۆ ده‌كه‌ن گوایه‌ به‌هۆی‌ ئه‌وه‌ی‌ له‌ ساڵی‌ 1991 ئێمه‌ خۆمان ئاواره‌ بووین و كوردانی‌ پارچه‌كانی‌ تری‌ كوردستان نانه‌كه‌ی‌ خۆیان له‌گه‌ڵ‌ به‌شكردین و وه‌ك پاداشت و وه‌فایه‌ك بۆ هه‌ڵوێستی‌ له‌ پێشینه‌ی‌ ئه‌وان به‌ده‌نگیانه‌وه‌ ده‌چین. به‌ڵێ به‌شێكی‌ خه‌ڵكه‌ كۆمه‌ك به‌خشه‌كه‌مان ئه‌وانه‌ بوون و له‌ لێدوان و چاوپێكه‌وتنه‌كانیشیاندا ئه‌وه‌ی‌ به‌ بیر ده‌هێنایه‌وه‌ كه‌ له‌ كۆڕه‌وه‌كه‌ی‌ خۆمان و له‌ نه‌هامه‌تی‌ و ئاواره‌یماندا ئه‌وان كۆمه‌كیان كردووین و ئێمه‌ش ئه‌ركمانه‌ به‌ هانای‌ ئه‌وانه‌وه‌ بچین. به‌ڵام به‌شی‌ هه‌ره‌ زۆری‌ ئه‌و هاوڵاتیانه‌ی‌ به‌شداری‌ ئه‌م هه‌ڵمه‌ته‌بوون ته‌مه‌نیان خوار ساڵی‌ 1991 بوو، ته‌نانه‌ت سه‌دان و بگره‌ هه‌زاران مناڵی‌ قوتابخانه‌ سه‌ره‌تایی‌ و خوێندنگا ناوه‌ندیه‌كان كه‌لوپه‌لی‌ خۆیان و جل و به‌رگ و پاره‌ی‌ داخیله‌ی‌ خۆیان بۆ ئه‌م هه‌ڵمه‌ته‌ ته‌رخانكرد. جۆری‌ به‌رنامه‌كانی‌ كوردسات له‌ گواستنه‌وه‌ی‌ دیمه‌نی‌ كه‌مپه‌كانی‌ كۆمه‌ك كۆكردنه‌وه‌، سه‌رنج راكێشتر و هه‌ست بزوێنه‌رتر بوون له‌ گواستنه‌وه‌ی‌ دیمه‌نی‌ كه‌می‌ ژیان و گوزه‌رانی‌ ئاواره‌كان. وروژاندنی‌ ئیحساسی‌ مناڵ‌ و گه‌نج و دروستكردنی‌ گیانی‌ به‌خشینی‌ كه‌لوپه‌له‌كانی‌ خۆی‌ به‌ مناڵ‌ و گه‌نجانی‌ كوردانی‌ ئاواره‌ی‌ رۆژئاوا، ده‌ستكه‌وتێكی‌ گرنگه‌. له‌ وڵاته‌ پێشكه‌وتووه‌كان له‌ باخچه‌ی‌ ساوایان و له‌ قوتابخانه‌كان له‌ سیسته‌می‌ په‌روه‌رده‌و فێركردنی‌ باڵا كار بۆ دروستكردنی‌ ئه‌و روحیه‌ته‌ ده‌كه‌ن كه‌ فێری‌ به‌ ده‌نگه‌وه‌چوون و هاوكاری‌ مرۆڤه‌كانی‌ تر بكرێن. ئه‌م هه‌ڵمه‌ته‌ خزمه‌تێكی‌ گه‌وره‌ی‌ كرد له‌ دروستكردن و چاندنی‌ ئه‌و هه‌سته‌ له‌ ناخی‌ تاكه‌كانی‌ نه‌وه‌ی‌ نوێماندا.

یه‌كێكیتر له‌و ده‌ركه‌وتانه‌ی‌ له‌م هه‌ڵمه‌ته‌ فراوانه‌ جه‌ماوه‌رییه‌وه‌ به‌دیده‌كرێت، دروستكردنه‌وه‌ یاخوود بوژانه‌وه‌ی‌ رۆحی‌ نه‌ته‌وه‌یی بوو لای‌ تاكه‌كانی‌ كورد، كه‌ پێشتر هه‌موومان ترس و نیگه‌رانی‌ ئه‌وه‌مان هه‌بوو كه‌ گیانی‌ نه‌توه‌یی‌ لاواز بووه‌ و به‌ره‌و كاڵبونه‌وه‌ ده‌چێت، ته‌نانه‌ت هه‌ندێكجار ده‌گه‌یشتیته‌ بێئومێدی‌. به‌ڵام ئه‌م پرۆسه‌ی‌ به‌ ده‌نگه‌وه‌چوونه‌ی‌ كوردانی‌ رۆژئاوا ئیحساسی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌ سه‌رله‌نوێ‌ به‌رجه‌سته‌كرده‌وه‌.

 سه‌رباری‌ ئه‌و سه‌روه‌ریانه‌ی‌ تر كه‌ له‌سه‌ره‌وه‌ ئاماژه‌م پێكردوون، ئه‌مه‌یان بۆ كوردسات به‌تایبه‌تی‌ ده‌ستكه‌وته‌ كه‌ له‌ دۆخێكدا ئه‌م كاریگه‌رییه‌ی‌ ته‌قانده‌وه‌، كه‌ وێنایه‌ك بۆ میدیای‌ حیزبی‌ دروست بووه‌ گوایه‌ "میدیاكانی‌ سه‌ر به‌ حیزب و سایه‌و سێبه‌ری‌ حیزب هیچ كاریگه‌ریان نه‌ماوه‌ و له‌ دۆخێكدان كه‌ ته‌نانه‌ت له‌ گواستنه‌وه‌ی‌ هه‌واڵێكی‌ راستیشدا، خه‌ڵك به‌ گومانه‌ له‌ مسداقیه‌تیان" به‌ڵام كوردسات وه‌ك كه‌ناڵێكی‌ هێمن به‌ یه‌ك به‌رنامه‌ رای‌ گشتی‌ به‌ ئه‌ندازه‌یه‌ك ووروژاند كه‌ بۆ له‌مه‌ولا هه‌موو بۆچوونه‌كان پێویستی‌ به‌ پێداچونه‌وه‌ هه‌یه‌.
.......................................................................................... 
ئه‌مڕۆ له‌ هه‌مووكات زیاتر پێویستمان به‌ مامه‌ڕیشه‌یه‌

هیچ گومانم له‌وه‌ نییه‌ مامه‌ڕیشه‌ خه‌ڵكی‌ هه‌ر شار و لادێ‌ و شارۆچكه‌یه‌كی‌ كوردستان بووایه‌، هه‌ر هه‌مان مامه‌ڕیشه‌ی‌ ئێستا ده‌بوو، به‌ڵام كه‌ركوكی‌ بوونی‌ و چالاكییه‌كانی‌ له‌ سنووری‌ پارێزگای‌ كه‌ركوكدا چ له‌كات و سه‌رده‌می‌ مامه‌ڕیشه‌ خۆیدا و بۆ ئێستاش مانا و مه‌غزای‌ قوڵتری‌ هه‌ن. ئه‌گه‌ر گرتنی‌ ڕه‌بیه‌یه‌ك له‌سه‌ر لوتكه‌ شاخێك وه‌ك چالاكییه‌كی‌ پێشمه‌رگانه‌ بۆ ڕزگاركردنی‌ بستێ‌ خاكی‌ زیاتری‌ كوردستان و شكاندنی‌ دوژمن و فراوانكردنه‌وه‌ی‌ ده‌سه‌ڵاتی‌ شۆڕش بووبێت له‌ ناوچه‌كانی‌ تری‌ كوردستاندا، ئه‌وا گورز و چالاكییه‌كانی‌ مامه‌ڕیشه‌ له‌ كه‌ركوك، له‌یلان، بناری‌ حه‌مرین، له‌گه‌ل ئه‌و ئامانجانه‌ی تری‌ شۆڕشدا، له‌سه‌ر ئه‌رزی‌ واقیع گورز بووه‌ بۆ هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ی‌ ته‌عریب و سه‌لماندنی‌ كوردستانیه‌تی‌ ناوچه‌كانی‌ كه‌ركوك كه‌ ئه‌وكات مامه‌ڕیشه‌ له‌ قۆناغه‌ سه‌خته‌كانی‌ تێكۆشان و ڕۆژانی‌ خه‌باتی‌ پێشمه‌رگایه‌تی‌ شاخدا به‌ فیشه‌ك به‌رگری‌ له‌ كوردستانیه‌تی‌ كه‌ركوك كردووه‌.

ئه‌وی‌ ڕۆژێ‌ سه‌ختترین مه‌یدانیان كردبووه‌ سه‌نگه‌ری‌ خه‌بات و له‌ دوابستی‌ سنووری‌ جوگرافیای‌ كوردستاندا بۆ ساغكردنه‌وه‌ی‌ ناسنامه‌ی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌ تێده‌كۆشان. ئه‌مڕۆش دوای‌ تێپه‌ڕبوونی‌ (27)سال له‌ شه‌هیدبوونی‌ مامه‌ڕیشه‌، پاش به‌ده‌ستهێنانی‌ كۆمه‌ڵێ‌ ده‌ستكه‌وتی‌ گرنگی‌ نه‌ته‌وایه‌تی‌، دوای‌ ڕووخانی‌ به‌عس و دروستكردنه‌وه‌ی‌ عیراقێكی تر به‌ به‌شداری‌ هاوڕێ‌ و هه‌ڤاڵه‌كانی‌ مامه‌ڕیشه‌، كه‌ له‌ ترۆپكی‌ ده‌سه‌ڵاتدا ڕۆڵیان هه‌یه‌. له‌گه‌ل ئه‌وه‌ی‌ كه‌ حكومه‌ت و په‌رله‌مانمان هه‌یه‌ و به‌شێكی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان ئازاده‌، به‌ڵام هێشتا ته‌واوی‌ ئامانجه‌كانی‌ مامه‌ڕیشه‌ به‌دی‌ نه‌هاتوون. به‌تایبه‌ت ئه‌و سنوورانه‌ی‌ له‌ ڕۆژه‌ سه‌خته‌كاندا مامه‌ڕیشه‌ خه‌باتی‌ تیایاندا ده‌كرد بۆ به‌رگرتن له‌ گه‌شه‌سه‌ندنی‌ پرۆسه‌ی‌ ته‌عریب، له‌ ئه‌مڕۆدا هێشتا چاره‌نووسی‌ ئه‌و ناوچانه‌ یه‌كلایی‌ نه‌كراونه‌ته‌وه‌ و خه‌بات و تێكۆشانی تریان پێویسته‌ بۆ سه‌لماندنه‌وه‌ی‌ كوردستانیه‌تی‌ ئه‌و ناوچانه‌، ئه‌و ڕۆژانه‌ مامه‌ڕیشه‌ به‌ فیشه‌ك و سه‌نگه‌رگرتن و بۆسه‌نانه‌وه‌ خه‌باتی‌ تیادا ده‌كرد، ئه‌مڕۆ به‌ڕێگه‌ی‌ ده‌ستووری‌ و یاسایی‌ و خه‌باتی‌ مه‌ده‌نیانه‌ تێكۆشانیان ده‌وێ‌، به‌ڵام ئه‌مڕۆ له‌ هه‌مووكات زیاتر پێویستمان به‌ مامه‌ڕیشه‌یه‌، مامه‌ڕیشه‌ به‌گیانی‌ خۆنه‌ویستی‌ و دڵسۆزیی‌ و بوێرییه‌كه‌ی‌، به‌و ڕوحیه‌ته‌ ده‌توانین هه‌نگاوی‌ گه‌وره‌ بنێین، ئه‌گه‌ر به‌ گیانی‌ مامه‌ڕیشه‌ ئاسا مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ل گرفته‌كانماندا نه‌كه‌ین، ڕه‌نگه‌ به‌شێكی‌ زۆری‌ ئامانجه‌كانی‌ مامه‌ڕیشه‌ له‌ده‌ست بده‌ین كه‌ خۆی‌ له‌ دیاریكردنی‌ سنووری‌ جوگرافیایی‌ كوردستاندا ده‌بینێته‌وه‌.

دواڕۆژیش به‌هه‌ده‌ردانی‌ خوێنی‌ مامه‌ڕیشه‌ و له‌ده‌ستدانی‌ ئامانجه‌كانی‌، به‌ گه‌وره‌ترین كاره‌سات بۆ كورد ته‌واو ده‌بێ‌
..........................................................................................
 چۆن ئاسایشی‌ كه‌ركوك بپارێزین؟
20/01/2013 
سه‌رباری‌ ناڕه‌زایه‌تی‌ خه‌ڵك له‌ دوو ده‌زگای‌ ئه‌منی‌ جیاواز له‌ كوردستان و خواست و ویستی‌ هاوڵاتیان بۆ یه‌كگرتنه‌وه‌ی‌، به‌ڵام ئه‌م دوو ده‌زگا ئه‌منیه‌ی‌ (یه‌كێتیی‌ و پارتی‌) شانازی‌ گه‌وره‌یان هه‌یه‌ له‌ پاراستنی‌ ئاسایش و ئارامی‌ و سه‌روماڵی‌ هاوڵاتیان. ئه‌وه‌ی‌ ئه‌مڕۆ له‌پێشچاوی‌ جیهان سێ‌ پارێزگاكه‌ی‌ ناو هه‌رێمی‌ كوردستانی‌ له‌ عیراق جیاكردۆته‌وه‌و زۆرجار به‌ عیراقه‌كه‌ی‌ تر وێنای‌ ده‌كه‌ن، كۆڵه‌كه‌ و بناغه‌كه‌ی‌ له‌وه‌وه‌ سه‌رچاوه‌ی‌ گۆتووه‌ كه‌ ئاسایش له‌م به‌شه‌دا سه‌قامگیره‌. ئه‌و پێشكه‌وتن و هه‌نگاوانه‌ی‌ له‌ ئاوه‌دانكردنه‌وه‌و بنیادنان و پێشكه‌وتنه‌ ئابوریه‌ به‌رچاوه‌ی‌ هه‌رێم، فه‌زڵه‌كه‌ی‌ له‌ تۆكمه‌یی‌ ده‌زگاكانی‌ ئاسایش و به‌رقه‌راربوونی‌ ئارامی هه‌رێمه‌كه‌مانه‌.

ئه‌م ئارامی‌ و سه‌قامگیریه‌ له‌ ئاسمانه‌وه‌ وه‌ك دیاری‌ نه‌به‌خشراوه‌ به‌ هه‌رێمی‌ كوردستان. به‌ڵكوو هۆكاره‌كه‌ی‌ بۆ متمانه‌ی‌ خه‌ڵك به‌م دام و ده‌زگایانه‌ و پلان و به‌رنامه‌ و پێشكه‌وتوویی‌ ئه‌جهیزه‌ ئه‌منیه‌كانه‌وه‌یه‌ له‌ هه‌رێمی‌ كوردستان. چونكه‌ سه‌رده‌مانێك هه‌رێمی‌ كوردستان زیاتر و زۆرتر ئامانج بوو بۆ تیرۆریستان، ئه‌گه‌ر ته‌قاندنه‌وه‌ی‌ ئۆتۆمبێلێك له‌ ناو بازاڕو جێگه‌ی‌ نیشته‌جێبوون له‌ هه‌ر پارێزگایه‌كی‌ عیراق بۆ تیرۆریستان جۆرێك له‌ سه‌ركێشی‌ و ئازایه‌تی‌ بووبێت، ئه‌وه‌ له‌ كوردستان له‌ سلێمانی‌ توانیان بچنه‌ ژوری‌ ماڵه‌كه‌ی‌ سه‌رۆكی‌ حكومه‌ته‌وه‌ و هه‌وڵی‌ كوشتنی‌ بده‌ن. له‌ هه‌وڵێر به‌رپرسی‌ یه‌كه‌می‌ ده‌زگای‌ ئه‌منی‌ ئه‌و ده‌ڤه‌ره‌یان تیرۆركرد. سه‌رباری‌ چه‌ند كرده‌وه‌یه‌كی‌ تری‌ تیرۆریستی‌ جیاجیا له‌ هه‌ولێر و سلێمانی‌، له‌یه‌ك كاتدا له‌ هه‌ولێر هه‌ردوو باره‌گای‌ مه‌ڵبه‌ند و لقی‌ یه‌كێتیی‌ و پارتیان ته‌قانده‌وه‌. به‌ڵام ئایا توانیان له‌ هه‌رێم درێژه‌ به‌ تیرۆر بده‌ن. بێگومان ئه‌گه‌ر پرسیار له‌ هه‌ر كه‌سێك بكه‌ین وه‌ڵامه‌كه‌ی‌ روونه‌ كه‌ نه‌خێر به‌هۆی‌ دام و ده‌زگاكانی‌ ئاسایش و هاوكاری‌ خه‌ڵكه‌وه‌ بۆیان، تیرۆر له‌ هه‌رێمی‌ كوردستان ریشه‌كێش كرا.

گه‌رچی‌ ئه‌گه‌ر بزانن سه‌ركه‌وتوو ده‌بن به‌ دڵنیاییه‌وه‌ هه‌رچی‌ تیرۆریستی‌ عیراق هه‌یه‌ رووده‌كاته‌ هه‌رێمی‌ كوردستان، چونكه‌ بۆ ئه‌وان دووجار ئامانجه‌. به‌ڵام زۆر زه‌حمه‌ته‌ بتوانرێت خه‌رقی‌ ئه‌و پشتوێنه‌ و توندوتۆڵیه‌ی‌ ده‌زگاكانی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان بكرێت و پێم وانیه‌ هیچ گروپێكی‌ تیرۆریستی‌ جورئه‌تی‌ ئه‌وه‌ی‌ هه‌بێ‌ خۆی‌ له‌ قه‌ره‌ی‌ بدات.
ده‌پرسم ئایا ئه‌گه‌ر ناوچه‌كانی‌ پێشووی‌ سلێمانی‌ به‌هۆی‌ تۆكمه‌و كارامه‌یی‌ ده‌زگا ئه‌منیه‌كان و متمانه‌ی‌ خه‌ڵك پێیان، به‌و جۆره‌ پارێزراو بێت كه‌ بووه‌ته‌ جێگه‌ی‌ شانازی‌ بۆ یه‌كێتیش.
وه‌ ئه‌گه‌ر ناوچه‌كانی‌ سنوری‌ ئیداره‌ی‌ پێشوی‌ هه‌ولێر به‌هۆی‌ ده‌زگا ئه‌منیه‌كانی‌ ئه‌وێنده‌ر به‌و جۆره‌ بووه‌ته‌ جێی‌ سه‌رنج. ئایا به‌ ده‌زگا ئه‌منیه‌كانی‌ هه‌ردولا (هه‌ولێر و سلێمانی‌) ناتوانن ئارامی‌ و ئاسایش بۆ كه‌ركوك بگێڕنه‌وه‌.؟ له‌ كاتێكدا له‌ دوای‌ رزگاركردنی‌ كه‌ركوكه‌وه‌ زه‌مینه‌ی‌ ئه‌وه‌یان بۆ ره‌خساوه‌ له‌ كه‌ركوك كاربكه‌ن.

له‌ به‌رانبه‌ر ئه‌م ئارامی‌ و سه‌قامگیریه‌ی‌ ئاسایش وه‌ك شانازییه‌ك بۆ هه‌رێم، پرسیارو به‌رپرسیارێتی‌ ئه‌وه‌شمان له‌ ئه‌ستۆیه‌ ئه‌ی‌ بۆ ناتوانین دۆخی‌ ئه‌منی‌ كه‌ركوك بپارێزین، له‌ كاتێكدا ئه‌ركی‌ نه‌ته‌وه‌یی‌ نیشتمانی‌ و ئه‌خلاقی‌ و ئینسانی‌ وا ده‌خوازێت، پاراستنی‌ ئاسایشی‌ كه‌ركوك بگرینه‌ ئه‌ستۆ.
له‌ قۆناغی‌ یه‌كه‌مدا پێویسته‌ چی‌ بكه‌ین.؟ به‌ر له‌هه‌رشت ده‌بێ‌ له‌وه‌ تێبگه‌ین كاتێ‌ ئه‌گه‌ر به‌ باشه‌ باس له‌ ئیداره‌ی‌ كه‌ركوك بكرێت، شانازی‌ به‌وه‌وه‌ ده‌كه‌ین ده‌ڵێن كورد حوكمی‌ ده‌كات. ئه‌ی‌ كاتێ‌ تیرۆر ژیان به‌ خه‌ڵكه‌كه‌ی‌ هه‌ڵده‌چنێ‌، نابێ‌ خۆمان به‌ به‌رپرسیار بزانین. كه‌ ئه‌م تێگه‌یشتنه‌مان لادروست بوو ئێمه‌ به‌رپرسیاری‌ یه‌كه‌مین له‌ پاراستنی‌ ئاسایشی‌ كه‌ركوك، ئه‌وه‌ ئاسانه‌ به‌دوای‌ ئه‌و رێگایانه‌دا بچین كه‌ ده‌سته‌به‌ری‌ ئارامی‌ كه‌ركوك ده‌كه‌ن.

هه‌نگاوی‌ یه‌كه‌م ئه‌و ده‌زگایانه‌ی‌ سه‌ر به‌ به‌غدان:- ده‌بێ‌ گۆڕانكاری‌ له‌ هه‌یكه‌له‌ی‌ ده‌زگا ئه‌منیه‌كان بكه‌ین، به‌ په‌له‌ی‌ یه‌كه‌م بۆ ئه‌وه‌ باشه‌ تا بێ‌ متمانه‌یی‌ خه‌ڵك به‌م ده‌زگایانه‌ بڕه‌وێته‌وه‌. چونكه‌ له‌ ئێستادا خه‌ڵكی‌ كه‌ركوك هیچ متمانه‌یه‌كی‌ به‌و ده‌زگا ئه‌منیانه‌ نیه‌ كه‌ له‌ كه‌ركوكن و سه‌ر به‌ به‌غدان، ئه‌مه‌ش هۆكاری‌ زۆره‌، به‌ڵام دیارترینیان ئه‌وه‌یه‌ كه‌ چه‌ندجارێك ته‌قینه‌وه‌ و كاری‌ تیرۆریستی‌ له‌ناو خودی‌ ده‌زگاكان ئه‌نجام دراون، كه‌ ئه‌وه‌ ئاماژه‌ی‌ خه‌رقی‌ گه‌وره‌ن. هه‌روه‌ها هه‌ڵاتنی‌ 19 گه‌وره‌ تیرۆریست له‌ناو به‌ڕێوه‌به‌رێتی‌ پۆلیس و داخستنی‌ مه‌له‌فی‌ لێكۆڵینه‌وه‌ له‌ چۆنێتی‌ ره‌خساندنی‌ زه‌مینه‌ی‌ هه‌ڵاتنیان. بۆیه‌ گۆڕانكاری‌ گرنگه‌ تا جه‌ماوه‌ر سیقه‌ دروست بكاته‌وه‌، چونكه‌ هیچ ده‌زگایه‌كی‌ پۆلیس یان ئه‌منی‌ سه‌ركه‌وتوو نابێت ئه‌گه‌ر خه‌ڵك متمانه‌ی‌ پی‌ نه‌بوو، وه‌ ئاماده‌ی‌ هاوكاریكردنی‌ نه‌بوو.

ده‌بێ‌ بیر له‌وه‌ بكرێته‌وه‌ خه‌ڵكی‌ كه‌ركوك له‌ واجیهه‌ی‌ ده‌زگا ئه‌منیه‌كان بێت، كه‌ له‌ ئێستادا جۆرێك گلله‌یی‌ و نیگه‌رانی‌ خه‌ڵكی‌ كه‌ركوك له‌وه‌یه‌ كه‌ زۆرێك له‌و به‌رپرسانه‌ كه‌ركوكی‌ نین، له‌ كاتێكدا خه‌ڵكی‌ زۆر باشی‌ كه‌ركوكی‌ هه‌ن بخرێنه‌ ئه‌و پۆست و پله‌ ئه‌منی‌ و ئیداریانه‌وه‌. چونكه‌ ئه‌مه‌ش یه‌كێكه‌ له‌و هۆكارانه‌ی‌ خه‌ڵك ئاماده‌ی‌ هه‌ماهه‌نگی‌ نیه‌ له‌گه‌ڵیان.

دانانی‌ خه‌ڵكی‌ خوێنده‌وار و ئه‌كادیمی‌ و شاره‌زا له‌ به‌شه‌كانی‌ لێكۆڵینه‌وه‌ و به‌دواداچوون له‌ بنكه‌كانی‌ پۆلیس و مه‌له‌فی‌ ئه‌منی‌ و تیرۆر، كه‌ له‌ ئێستادا زۆرن ئه‌وانه‌ی‌ خاوه‌نی‌ هیچ بڕوانامه‌ و ته‌نانه‌ت تیایاندایه‌ ئاستی‌ خوێنده‌واری‌ به‌شی‌ نوسینی‌ نامه‌یه‌ك ناكات.
وه‌ك باس ده‌كرێت زۆرێكیان ته‌ركیزیان لای‌ ئه‌ركه‌ راسته‌قینه‌كه‌ی‌ خۆیان نه‌ماوه‌ و خه‌ریكی‌ كاری‌ تر و پارێزگاری‌ به‌رژه‌وه‌ندیه‌ گه‌وره‌كانی‌ ئه‌م و ئه‌و ده‌كه‌ن. بۆیه‌ گۆڕانكاری‌ پێویسته‌، هیچ نا له‌به‌ر ئه‌وه‌ی‌ وه‌ك پێویست نه‌یانتوانیووه‌ ئه‌و ئامانجه‌ به‌دی‌ بێنن كه‌ بۆ دامه‌زراون.

ده‌پرسم ئه‌گه‌ر له‌ هه‌ولێر یان سلێمانی‌ كرده‌وه‌ی‌ تیرۆریستی‌ په‌ره‌بسێنێ‌، ده‌زگا ئه‌منیه‌كان نه‌توانن ئه‌ركی‌ خۆیان رایی‌ بكه‌ن له‌ چاودێریكردن و كۆنترۆڵكردن، حكومه‌ت چی‌ ده‌كات.ڤ به‌ دڵنیایه‌وه‌ بیر له‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ كادری‌ چالاكتری‌ ئه‌منی‌ به‌رێته‌ ئه‌و شوێنانه‌ی‌ ئه‌ركیان پاراستنی‌ ئاسایشه‌.
جا با وای‌ دابنێین ئه‌وانه‌ی‌ كه‌ركوكیش هیچیان خراپ نین، به‌ڵام كاتێ‌ ده‌ره‌قه‌تی‌ پلانی‌ تیرۆریستان نه‌یه‌ن، ئێ‌ ئه‌وه‌ پێویسته‌ خه‌ڵكانێكی‌ به‌هێزتر به‌رینه‌ كه‌ركوك تا بتوانن له‌و ئه‌ركه‌دا سه‌ركه‌وتووبن.

هه‌رچه‌نده‌ زۆرجار ده‌بیستم ده‌ڵێن فڵانه‌ حیزب یان فڵان كه‌س ناڕازیه‌ له‌ گۆڕین یان ئاڵوگۆڕی‌ ده‌م و چاوه‌كان. به‌نده‌ ئه‌م پێشنیازه‌ بۆ مه‌كته‌بی‌ سیاسی‌ یه‌كێتیی‌ نیشتمانی‌ كوردستان ده‌كه‌م، كه‌ ئه‌و بڕیاری‌ خۆی‌ نه‌به‌ستێته‌ كه‌سی‌ تره‌وه‌. به‌شی‌ زۆری‌ خه‌ڵكه‌كه‌ی‌ كه‌ركوك یه‌كێتین و زۆرینه‌ی‌ دام و ده‌زگاكانی‌ كه‌ركوك به‌ ده‌ستی‌ یه‌كێتییه‌وه‌یه‌، با یه‌كێتیی‌ له‌ به‌شه‌كه‌ی‌ خۆیه‌وه‌ ده‌ست پێبكات و گلله‌یی‌ خه‌ڵك له‌سه‌ر خۆی‌ نه‌هێڵێ‌، هه‌ر لایه‌كیش خه‌ڵكی‌ بێ‌ كه‌ڵك و خراپ داده‌نێت به‌ دڵنیاییه‌وه‌ باجه‌كه‌ی‌ ده‌داته‌وه‌. وه‌ك چۆن سه‌رده‌مانێك شاری‌ سلێمانی‌ قه‌ڵای‌ سه‌وزی‌ یه‌كێتیی‌ بوو، مامه‌ڵه‌ی‌ هه‌ندی‌ به‌رپرس نا به‌رپرسیارانه‌ بوو له‌گه‌ڵ‌ ئه‌و شاره‌ و هه‌ندێ‌ كادری‌ ئیعلامی‌ یه‌كێتیی‌ به‌رگریه‌كی‌ كوێرانه‌یان له‌ به‌رپرسه‌كان ده‌كرد نه‌ك خه‌ڵكه‌كه‌ی‌، سه‌رئه‌نجام ئه‌و هێزه‌ی‌ یه‌كێتیی‌ له‌ سلێمانی‌ بووه‌ دژه‌ هێز به‌رانبه‌ری‌ و له‌ هه‌ڵبژاردنی‌ 25/7 یه‌كێتیی‌ باجی‌ هه‌ڵه‌كانی‌ خۆیدا.

ئێستاش له‌ كه‌ركوك كه‌ قه‌ڵایه‌كی‌ گرنگ و پێگه‌یه‌كی‌ كاریگه‌ری‌ یه‌كێتیی‌ نیشتمانی‌ كوردستانه‌، به‌ هه‌مان دۆخدا تێده‌په‌ڕێت، خه‌ڵك نیگه‌رانی‌ كۆمه‌ڵێ‌ ده‌م و چاون. ژماره‌یه‌ك رۆژنامه‌نوس و ئیعلامی‌ یه‌كێتیش رۆژانه‌ خه‌ریكی‌ شاردنه‌وه‌ی‌ راستیه‌كان و چه‌واشه‌كردنی‌ خه‌ڵكن و به‌رگری‌ كوێرانه‌ له‌به‌رژه‌وه‌ندی‌ چه‌ند كه‌سێك ده‌كه‌ن، بێ‌ ئه‌وه‌ی‌ ئاگایان له‌و دیووه‌ی‌ تر هه‌بێت كا لێكه‌وته‌و كاریگه‌ریی‌ به‌گژاچوونه‌وه‌ی‌ خه‌ڵك بۆ پارێزگاری‌ و به‌زۆر جوان نیشاندانی‌ چه‌ند ده‌م و چاوێكی‌ ناشرین، سه‌رئه‌نجام رۆژێك دێت ئه‌م هێزه‌ی‌ كه‌ركوكیش ده‌بێته‌وه‌ دژه‌هێز. بۆیه‌ ده‌بی‌ یه‌كێتیی‌ نیشتمانی‌ كوردستان به‌ دیقه‌ته‌وه‌ له‌ مامه‌ڵه‌ی‌ ئیعلامی‌ خۆیی‌ و بڕیاره‌كانی‌ له‌و باره‌یه‌وه‌ بڕوانێت. ئه‌گه‌ر خه‌ڵك له‌ سلێمانی‌ ته‌نها له‌سه‌ر كه‌مته‌رخه‌می‌ چه‌ند به‌رپرسێك له‌ ئه‌ركی‌ خزمه‌تگوزاری‌ و قۆرخی‌ بازاڕ و خیتابی‌ ئیستفزازیی‌ و دیفاعی‌ نامه‌نتقیانه‌ی‌ هه‌ندێ‌ ئیعلامی‌ بوون به‌ دژه‌ هێز. ئه‌وه‌ له‌ كه‌ركوك په‌یوه‌ندی‌ به‌ژیان و رۆحی‌ ئینسانه‌كانه‌وه‌ هه‌یه‌. بۆیه‌ پێویسته‌ دیقه‌تی‌ هه‌بێ‌ له‌ به‌رگرتن له‌و دۆخه‌.

وه‌ده‌بی‌ فشار بخاته‌ سه‌ر به‌شی‌ خۆی‌ له‌ ئیداره‌ی‌ كه‌ركوك ئه‌م هه‌نگاوانه‌ بنێت.
دروستكردنی‌ ئه‌و حه‌فره‌ی‌ حه‌وت ساڵه‌ هه‌ر ده‌ڵێن به‌ چوارده‌وری‌ كه‌ركوكدا دروست ده‌كرێت و گوایه‌ به‌هۆیه‌وه‌ جگه‌ له‌ رێگا سه‌ره‌كیه‌كان هیچ رێگه‌یه‌كی‌ تری‌ دزه‌كردنی‌ تیرۆر بۆ كه‌ركوك ناهێڵێت. كۆنترۆڵكردنی‌ بازگه‌كانی‌ كه‌ركوك و دانانی‌ سیسته‌می‌ پشكنینی‌ ئه‌لیكترۆنی‌، كه‌ له‌ ئێستادا زۆر به‌ ئاسانی‌ ده‌ست ده‌كه‌ون و ئیداره‌ی‌ كه‌ركوك به‌شی‌ زۆر له‌وه‌ زیاتر پاره‌ی‌ پترۆ دۆلاری‌ له‌ به‌رده‌سته‌ بیكڕێت.
دانانی‌ سیسته‌می‌ كامێرای‌ چاودێری‌ و به‌ستنه‌وه‌ی‌ یه‌كه‌كانی‌ پێكه‌وه‌.
دروستكردنی‌ یه‌كه‌یه‌كی‌ هێزی‌ تایبه‌ت سه‌ر به‌ پارێزگا بێت وه‌ك هێزێكی‌ ئاماده‌ بۆ كۆنتۆڵكردن و هه‌ر ئه‌گه‌رێكی‌ كاری‌ تیرۆریستی‌.
له‌گه‌ڵ‌ ئه‌م هه‌نگاوه‌ سه‌ره‌تاییانه‌دا ئه‌نجومه‌نی‌ پارێزگا كه‌ زۆرینه‌ی‌ كورده‌ و پارێزگاری‌ كه‌ركوك پێكه‌وه‌ داوایه‌ك ئاراسته‌ی‌ حكومه‌تی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان بكه‌ن بۆ هاوكاری‌ كردنیان له‌ پاراستنی‌ ئه‌منیه‌تی‌ كه‌ركوك.
سه‌رباری‌ ئه‌وه‌ی‌ له‌ پرۆسه‌ی‌ ئازادیه‌وه‌ ئاسایشی‌ هه‌ردولا (هه‌ولێر و سلێمانی‌) له‌ كه‌ركوك هه‌ن و زۆر باندی‌ تیرۆریستی‌ گه‌وره‌یان ده‌ستگیركردووه‌ و رێگه‌یان له‌ ئه‌نجامدانی‌ زۆر كاری‌ تیرۆریستی‌ گرتووه‌ و قوربانیه‌كی‌ بێشوماریان له‌و پێناوه‌دا به‌خشیووه‌، به‌ڵام له‌به‌ر ئه‌وه‌ی‌ هه‌ر به‌ ره‌سمی‌ ئاسایشی‌ كه‌ركوك نه‌خراوه‌ته‌ ئه‌ستۆیان، ئه‌وه‌ حاڵی‌ كه‌ركوكه‌ به‌ به‌رچاومانه‌وه‌ كه‌ رۆژانه‌ چی‌ رووده‌دات.

بۆیه‌ له‌ ئێستاداو دوای‌ ئه‌وه‌ی‌ ده‌ركه‌وت عیراق له‌ مه‌له‌فی‌ ئه‌منی‌ شكستی‌ هێناوه‌ و به‌تایبه‌تیش له‌ كه‌ركوك ده‌زگا ئه‌منیه‌كانی‌ كه‌ركوكی‌ سه‌ر به‌ به‌غدا مه‌ترسی‌ ئه‌وه‌یان لێده‌كرێت له‌لایه‌ن تیرۆریستانه‌وه‌ خه‌رقكرابن. بیانویه‌كی‌ باشه‌ بۆ ئیداره‌ و ئه‌نجومه‌نی‌ پارێزگای‌ كه‌ركوك داوایه‌ك پێشكه‌ش به‌ حكومه‌تی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان بكات تا مه‌له‌فی‌ ئه‌منی‌ كه‌ركوك بگرنه‌ ئه‌ستۆ و ئه‌و ئه‌ركه‌ به‌ ئاسایشی‌ كه‌ركوك بسپێردرێت.
پێویسته‌ هه‌ردوو ده‌زگای‌ ئه‌منی‌ هه‌ولێر سلێمانی‌، ئه‌و ئه‌جهیزه‌ ئه‌منیانه‌ی‌ هه‌یانه‌ بیخه‌نه‌ خزمه‌تی‌ پاراستنی‌ ئاسایشی‌ كه‌ركوكه‌وه‌. كه‌ به‌شی‌ زۆری‌ كاره‌ تیرۆریستیه‌كان ئه‌مڕۆ به‌هۆی‌ كارئاسانی‌ سیسته‌می‌ ته‌كنه‌لۆجیاوه‌ به‌ڕێوه‌ ده‌چێت وه‌ك ته‌له‌فون و په‌یوه‌ندی‌ ئینته‌رنێتی‌، پێویسته‌ جۆری‌ ده‌زگای‌ ئه‌لیكترۆنی‌ كۆنترۆڵكردنی‌ ئه‌و ته‌كنه‌لۆژیایانه‌ بۆ كه‌ركوك ده‌سته‌به‌ر بكرێت بۆ رێگری‌ له‌ كاری‌ تیرۆر و دۆزینه‌وه‌ و ناسینه‌وه‌ی‌ تیرۆریستان.

ئه‌گه‌ر به‌م ده‌ستپێكه‌وه‌ قورسایی‌ خۆمان بخه‌ینه‌ سه‌ر كه‌ركوك ئه‌وه‌ به‌ دڵنیاییه‌وه‌ تیرۆریستان كه‌ركوك جێده‌هێڵن، ئه‌گه‌ر هه‌ر وه‌ك ئێستا و رابردوو مامه‌ڵه‌ی‌ له‌گه‌ڵ‌ بكه‌ین به‌دڵنیایه‌وه‌ گه‌راو رایه‌ڵه‌ی‌ تۆكمه‌ تر دروست ده‌كه‌ن و دواجار ئه‌وان ده‌توانن له‌ كه‌ركوكه‌وه‌ ئاسایش و ئارامی‌ و سه‌قامگیری‌ سێ‌ پارێزگاكه‌ی‌ هه‌رێمیش بخه‌نه‌ مه‌ترسیه‌وه‌.
  ...........................................................................................

 دڵنیام مام جه‌لال دێته‌وه‌
08/01/2013 
ئه‌گه‌ر زۆرێكیشمان باوه‌ڕمان وابووبێت كه‌ مام جه‌لال به‌حوكمی‌ ئه‌و ته‌مه‌نه‌ دورودرێژه‌ی‌ له‌ خه‌باتی‌ رزگاری‌ نیشتمانیدا له‌ گرتنه‌ ده‌ستی‌ تفه‌نگێكه‌وه‌ وه‌ك پێشمه‌رگه‌یه‌ك تا رابه‌رایه‌تیكردنی‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ رزگاریخوازی‌ كورد له‌ قۆناغه‌ سه‌خت و دژواره‌كان، به‌شی‌ ئه‌وه‌ خۆشویستن و پێگه‌ی‌ جه‌ماوه‌ری‌ بۆ دروستكردووه‌ كه‌ هه‌میشه‌ وه‌ك كه‌سی‌ ژماره‌ یه‌ك له‌ناو میلله‌ته‌كه‌یدا ته‌ماشا بكرێت.
 به‌ڵام كه‌سمان ئه‌وه‌مان نه‌ده‌زانی‌ كه‌ به‌و راده‌یه‌ چۆته‌ ناو دڵ‌ و ده‌رونی‌ كۆمه‌ڵانی‌ خه‌ڵكی‌ كوردستانه‌وه‌. نه‌خۆشكه‌وتنی‌ ئه‌مجاره‌ی‌ و په‌رۆشی‌ و ئه‌و ده‌ربڕینه‌ میلییه‌ی‌ خه‌ڵك بۆ مام، ئه‌و راستیه‌ی‌ ده‌رخست كه‌ مام جه‌لال نه‌ك ته‌نها لای‌ حیزبه‌كه‌ی‌، نه‌ك ته‌نها لای‌ دۆست و هاوپه‌یمان و هاو خه‌باته‌كانی‌، به‌ڵكوو لای‌ ئه‌وانه‌ش خۆشه‌ویسته‌ كه‌ نه‌یاری‌ حیزبه‌كه‌ی‌ و ته‌نانه‌ت نه‌یاری‌ بزوتنه‌وه‌ی‌ كوردایه‌تیشن.

خه‌ڵكانێك نیگه‌رانی‌ و په‌رۆشیان ده‌ربڕی‌، كه‌ ره‌نگه‌ پێشتر له‌ زهنی‌ خه‌ڵكیدا وا ده‌ركه‌وتبێت ئه‌وانه‌ به‌ مه‌رگی‌ سه‌ركرده‌كانی‌ كورد دڵشاد ده‌بن و شكستی‌ حیزبه‌كانیان ده‌رگای‌ كامه‌رانی‌ بۆ ئه‌وان ده‌كاته‌وه‌. كه‌چی‌ پێچه‌وانه‌ی‌ هه‌موو ئه‌و تێڕوانینانه‌ له‌پێشی‌ كه‌سه‌ نزیك و دڵسۆزه‌كانی‌ مام جه‌لاله‌وه‌ گوێمان له‌ نیگه‌رانی‌ و خه‌می‌ ئه‌وانه‌ بوو كه‌ پێشتر له‌مام جده‌لال نیگه‌ران بوون. ئه‌مه‌ به‌ده‌ر له‌وه‌ی‌ ده‌رخه‌ری‌ ئه‌و راستییه‌ كه‌ مام جه‌لال وه‌ك كه‌سێتی‌ خۆی‌: كه‌سێكی‌ خۆشه‌ویست بووه‌ و هیچ كه‌س نیه‌ نیگه‌رانی‌ له‌م پیاوه‌ گه‌یشتبێته‌ سه‌ر ئێسك. به‌ڵكوو راستیه‌كی‌ تریشی‌ ده‌رخست كه‌ درككردن و چاوه‌ڕوانی‌ خه‌ڵك بووه‌ له‌ پێویستی‌ بوون و تواناكانی‌ مام جه‌لال.

به‌ واتای‌ ئه‌وه‌ی‌ هه‌موو لایه‌ك دركیان به‌و راستیه‌ كردووه‌ وه‌ك چۆن له‌ رابردوودا مام جه‌لال پێویستیی‌ تێپه‌ڕاندنی‌ زۆر قۆناغی‌ سه‌ختی‌ میلله‌ته‌كه‌مان بووه‌، بۆ تێپه‌ڕاندنی‌ ئه‌م قۆناغه‌ی‌ ئێستاش كه‌ كورد له‌ لێواری‌ په‌ڕینه‌وه‌دایه‌، پێویستمان به‌ مام جه‌لال هه‌یه‌.

پێم وایه‌ به‌ده‌ر له‌ خۆشه‌ویستیه‌كه‌ی‌ خۆی‌ و به‌ده‌ر له‌و رێزو پێزانینه‌ی‌ میلله‌ت بۆ خه‌باتی‌ ئه‌م پیاوه‌، په‌رۆشیه‌كه‌ی‌ خه‌ڵك له‌ پێویستی بوونییه‌وه‌یه‌.

ئه‌مه‌ به‌ده‌ر له‌ هه‌ستێكیش بۆ مام جه‌لال كه‌ دوای‌ زیاتر له‌ شه‌ست ساڵ‌ خه‌باتی‌ بێ‌ ووچان، شایسته‌ی‌ ئه‌وه‌ نیه‌ به‌ نه‌خۆشی‌ و له‌ناو جێدا بكه‌وێت. ئه‌م پیاوه‌ ده‌بێ‌ به‌ پێوه‌ بمرێت.

وه‌ك چۆن خۆی‌ زۆرجار ده‌یووت واده‌ی‌ مردن به‌ده‌ستی‌ خوایه‌، به‌ڵام مرۆڤ ده‌بێ‌ خۆی‌ برٍیاربدات كامیان هه‌ڵده‌بژێرێت مردنی‌ ناو جێگه‌ی‌ گه‌رم، یان سه‌نگه‌ری‌ تێكۆشان.؟ له‌به‌ر ئه‌وه‌ی‌ ئیراده‌ی‌ بۆ خه‌بات به‌هێزه‌، له‌سه‌ر جێگه‌ ناكه‌وێ‌ و دڵنیام دێته‌وه‌ ده‌ست ده‌كاته‌وه‌ به‌ خه‌بات‌و له‌ سه‌نگه‌ری تێكۆشاندا ده‌مرێ‌ نه‌ك له‌ نه‌خۆشخانه‌.