مرۆڤە هەژارەكان زووتر و زۆرتر هەست بە نایەكسانی و بێدادی و ناگوزووری دەكەن، بەتایبەتی هەژارانی كورد دووجۆر چەوسانەوەیان لەسەرە: هەم نەتەوایەتی و هەم چینایەتی.. بۆیە زووتر هەڵدەچن و بەگژ ئەموستەچاوی ئەو واقیعەدا دەچنەوە.
حەمید عەبدوڵڵا حەمەخان تەمەنی یانزە ساڵان بوو ئاشبەتاڵی شۆڕشی بینی، ئەو هێشتا لە هاوكێشە سیاسییەكان نەدەگەیشت، بەڵام دەیبینی خەڵكیی ماتەمپۆشی ئەو كردەڕەهاتەن .. بۆیە كە گەیشتە پانزە ساڵان ئەو دیمەنە تراژیدیایەی ئەو رۆژگارە تاڵەی بیردەكەوتەوە هەستیدەكرد كورد لەگەڵ داگیركەردا دەبێ ئاوقابێتەوە تا ماشێنی شەڕەنگێزی لەناوبردن نەیهاڕێ.
حەمید لە ساپیتەی ماڵە رەنجدەرێكدا گەورە و پەروەردەبوو، خەمەكانی ژیانی خێزانەكەی و دەرككردن بە ئازارەكانی نیشتمان كە هەموو رۆژێ دوژمن چوارمێخەی لەناوبردنی دەكێشا تووڕەیدەكات.. شۆرشگێڕیش كە تووڕەببێ یاخیدەبێ .. ئەو شانازی بە هاپۆ سمایلی برایەوە دەكرد كە پێشمەرگەبوو، بەڵام ئەوە بۆئەو بەسنەبوو، دەیویست خۆیشی لەناو كایەكەدا بێ.. بۆیە لەگەڵ هاوڕێ هاوتەمەنەكانیدا لەناو ئەڵقەی رێكخستنی كۆمەڵەی رەنجدەرانی كوردستاندا لە چوارچێوەی خەباتی نهێنیدا خۆیدەبینێتەوەبۆ بەگژاچوونەوەی رژێمێكی دڕندە كە بڕوای بەوەنەبوو كورد مافی هەبێت.
ئەوچاوی لەهاپۆسمایلی برایەوە بووقارەمانانە لەگەڵ هاوسەنگەرەكانیدا لە شاخ دەستەویەخە لەگەڵ سوپای داگیركەری كوردستاندا دەجەنگا بۆ بنیاتنانی دواڕۆژێكی گەشاوەتربۆ كورد و كوردستان.. ئەمیش لەشاردابە گوڕوتینێكی چاونەترسانەوە دەخەبتا، دەیویست هەموو ساتەكانی ژیانی لە مەتەرێزی كاركردندابێ، وەلێ تەمەنی كاری ژێزەمینی زۆری نەخایاند، بەهۆی رووداوێكەوە لەگەڵ هاوڕێكانیدا ئاشكرادەبن و كۆڵی عیشقی نیشتمان هەڵدەگرن و بەرەو كۆڕی دلێرمەردان وەڕێدەكەون.
1983/1/1 رۆژێكی نوێیە لە رۆژژمێری تەمەنی حەمیددا.. بەیانییەكی زووی زۆر سارد، هێشتا گلۆپی دارتەلەكانی ناوشار نەكوژابوونەوە، تارمایی سێ كەس دەردەكەوت بەدوای یەكدا هەنگاوەكانیان گورجتردەكردەوە، هەڵمی گەرمی هەناسەیان لە هەوای تەزیوی ئەو رۆژە زستانییەدا دەتوایەوە.. نەیاندەهێشت تەپەی پێیەكانیان بێت، تەنانەت ترپەی دڵەكانیشیان راگرتبوو نەبادا شۆفارەكانی دوژمن بیبیستن.. حەمید و كەریمە سوور و ئەحمەد سۆفی لە بۆسەی مەرگی دوژمن دووركەوتنەوە و لە گردۆڵكەكانی سەرووی شار بە دلۆڤانییەوە دوانیگایانبڕییە دیمەنی ناخبرینداری كەلار.
كەسانی شۆڕشگێڕ هەرگیز هەست بە نامۆیی ناكەن.. گرنگ نییە لەچ پانتاییەكی جوگرافیادا كاردەكەن.. چوون ئەوان بە تەوژمی عیشقێكی بێگەردەوە رووەو هەورازی كوردایەتی هەڵدەكشێن، شار و شاخ لای ئەوان كە خەبات لەپێناوی چارەنووسدا دەكەن تەنیا یەك جیاوازی هەبوو: لەشاردا سانسۆری دوژمن بەربەستبوو، كەچی لەشاخدا رووبەری جووڵانەوە و چالاكی ئازادبوو.. بۆیە بەتاسەوە ئاوێزانی ئەو دۆخە بوون.
چ ساتەوەختێكی رۆمانسیبوو، لەگەڵ هاپۆ سمایل و هاوڕێیاندا یەكترلە ئامێزدەگرن .. حەمید ئاواتەكەی هاتەدی كە رۆژێك لەناو پێشمەرگەدا خۆی ببینێتەوە و چەكی مەردایەتیش لەشان بكات.. ئەوە حەزنەبوو، بەڵكو ئەركێك بوو بارودۆخی سەپاو ئەوەی دەخواست هەموو كوردێك لەئاست خۆیەوە راپسكێ و هەموو شوێنەوارێكی دوژمن رابماڵێ.
هەركە بانگەوازە جفرەییەكانی ئیزگەی دەنگی گەلی كوردستان بڵاودەبوویەوە، دوژمن دادەچڵەكی و پێشمەرگەش دەیانزانی چالاكییەكی گەورە بەڕێوەیە.. چالاكی ئەوجارە گرتنی شارەدێی بێتواتە بوو كە مۆڵگەیەكی چەكداریی دوژمن بوو بە سەرپەرشتی هەڤاڵ مام جەلال.
گرتنی بێتواتە بایەخی خۆیهەبوو، ناوچەیەكی گرنگی لەڕووی سەربازییەوە لەچنگی دوژمن دەردەهێناوشكستێكی كەمەرشكێنیش بوو بۆی.. بۆ ئەم مەبەستە هێزێكی گەرمیان بەرەو ئەو دەڤەرە رۆیشتن، حەمیدیش یەكێك لەو پێشمەرگانە بوو.
دژوارترین رەبایە سەری شاخی ماكۆك بوو، بۆ یەكێك لە دەستەكانی گەرمیان دانرابوو، لە كاتژمێری سفردا هەموو رەبایە و شوێنەكان لەچاوترووكانێكدا پاككرانەوە و لەسەرشاخی ماكۆكەوە تەپڵی سەركەوتن بەخوێنی دووچابوكسواری ئەمگەرمیانە لێدراو ئازادكردنی دەڤەرەكەش راگەیەنرا.
شەوی 21/22ی 10ی 1983 دواوێستگەی هەنگاوەكانی حەمید چیا رەزایی بوو، دوای نۆمانگ وبیست رۆژ ئەولەگەڵ جەلال بێكەسدا بوونە دوو چرای هەمیشە دایساوی سەر دوندی ماكۆك و چراخانی ئازادكردنی بێتواتە.. گۆڕستانی سلێمانەرەشی گوندی شەكەڵەی دۆڵی شاورێ لە رۆژێكی خەماویدا تەرمی هەردووكیان لەئامێزدەگرێت.
مەخابن تەمەنی پێشمەرگایەتیی حەمید وەكو تەمەنی خەباتی ژێرزەمینیی كورتبوو..ئەو نۆ مانگ بوو دەستیدابووە چەك، هێشتا زۆری بەبەرەوەبوو كە بتوانێ بۆ نیشتمان و گەلەكەیی بكات، چاوەڕوانیی زۆرتری لێدەكرا، هیچ شتێكیش بەقەد نیشتمان نەیتوانیبوو لەناو دڵە بچكۆلانەكەی حەمیددا جێی ببێتەوە.
نازانم بۆدەرگای مەرگ هەمیشە لەسەرپشتەو نایەڵێ مرۆڤ بەرنامەكانی ژیانی پیادەبكات؟ بەڵام كەسە شۆڕشگێڕەكان هەرگیز لە مەرگ نەترساون، هەموو جارێكیش لەو دەرگایەیان داوە، ئەوان دەیانەوێ نەخشەكان بگۆڕن، هێزی داگیركەر دابپڵۆسن و مافی چەوساوەكان دەستەبەربكەن.
حەمید شەهیدبوو، بێتواتەش رزگاركرا.. كورد سەرەڕای مەینەتییە زۆروزەوەندەكان هەر بەرەو پێشەوە دەڕوات و مێژووش بۆ دواوە ناگەڕێتەوە.
حەمید..چەندە ماوەی خەباتی ژێرزەمینی و پێشمەرگەیی كەمبوو، بەڵام بۆ رزگاری نیشتمانی و نەتەوەیی گەورەبوو، بۆیە هەمیشە ئەو و تێكڕای گیانفیدایانی كورد لەیادەوەریماندا خۆیان دووبارەدەكەنەوە.
سڵاو لە یادیان..
م.عەلی پەرلەمان
